In dit blog geef ik je inzicht in wat systemisch werken in loopbaancoaching betekent, en illustreer ik dit met een systemische oefening voor het werken met het CV van de cliënt. Dit is deel 2 van een drieluik over Systemisch Loopbaancoachen.
Met systemisch werken kun je extra verdieping in je loopbaancoaching realiseren. Doordat systemisch loopbaancoachen een aanvullende zienswijze brengt op de ‘gangbare’ loopbaancoaching methodieken, helpt het je cliënt om vanuit verschillende perspectieven naar de eigen loopbaanvraag te kijken.
In dit blog geef ik je inzicht in wat systemisch werken in loopbaancoaching betekent, en illustreer ik dit met een systemische oefening voor het werken met het CV van de cliënt. Daarnaast krijg je inzicht in de verschillende aspecten en vaardigheden die horen bij systemisch loopbaancoachen.
Systemisch coachen binnen loopbaancoaching is gericht op het doorvoelen en ervaren van de systemisch krachten die je bewust en onbewust beïnvloeden bij je persoonlijke ontwikkeling en loopbaanstappen.
Voor sommigen klinkt doorvoelen en ervaren wellicht erg vaag of zweverig, maar in de praktijk open je hiermee een zeer waardevolle informatiebron. De systemische informatiebron van doorvoelen en ervaren geeft een verdiepende aanvulling op de informatiebron van de analyse, praktische feiten, tests of bijvoorbeeld de informatie uit oriënterend netwerken.
Systemisch werken wordt doorgaans als verhelderend en confronterend ervaren. De cliënt krijgt inzicht in onbewuste en bewuste patronen die de loopbaan en levensloopbaan hebben beïnvloed. Door zijn systemische bagage een andere plek te geven of hier anders naar te leren kijken, wordt de cliënt vrijer in zijn keuzes naar de toekomst.
Voorbeeld: Systemisch loopbaancoachen met CV
In de meeste loopbaantrajecten wordt het CV van de cliënt besproken. In de fase van job marketing help je de cliënt bij het maken van een krachtig CV, waarmee de cliënt wordt uitgenodigd voor gesprek. In de fase van zelfreflectie en zelfonderzoek kun je het CV gebruiken voor het onderzoeken van kwaliteiten, vaardigheden, waarden, plezier en vitaliteit in werk. Op de Kennisbank wordt dit beschreven in de loopbaancoaching werkvorm Verdiep je in het CV. Systemische loopbaancoaching voegt toe in het zelfonderzoek.
Waarschijnlijk ben je gewend om bij dit zelfonderzoek veel vragen te stellen aan je cliënt, geef je terug wat je opvalt, en verbind je inzichten uit verschillende werkervaringen met elkaar. Op deze manier is het CV een prachtige ingang voor je cliënt om te reflecteren op zijn werkervaringen en opleidingen, in relatie tot zijn loopbaanvraag voor de toekomst.
Met systemisch coachen kun je deze inzichten verdiepen, bijvoorbeeld wanneer de cliënt weinig gevoel heeft bij de mentale inzichten, een vervelende werkervaring heeft die zijn zelfbeeld of loopbaankeuzes sterk beïnvloedt of het lastig vindt om te vertrouwen op eigen competenties en waarde op de arbeidsmarkt. Het systemisch werken met opstellingen helpt bij het doorleven en ervaren, waardoor verdiepende inzichten ontstaan.
Op onze Kennisbank staat beschreven hoe je de Loopbaan Opstelling Het CV kunt aanpakken.
Systemisch werken is vooral bekend geworden door de kracht van het werken met opstellingen. Systemisch werken houdt echter nog veel meer in, zoals
Hieronder worden deze verschillende aspecten van systemisch loopbaancoachen toegelicht.
Vergroot je kennis en methodieken als loopbaanprofessional
In de opleiding Systemisch Loopbaancoach leer je systemisch coachen gericht op 3 aandachtsvelden.
Als loopbaancoach kijken met een systemische bril houdt in dat je naar de loopbaanvraag van je cliënt kijkt in een bredere systemische context. Systemisch kijken betekent uitzoomen naar het grotere systemische krachtenveld waarin de loopbaanvraag van de cliënt is ontstaan, en onderzoeken welke systemen de loopbaanvraag op dit moment beïnvloeden.
Bijvoorbeeld: Je cliënt werkt binnen een organisatie, waar veel veranderingen zijn die ontwikkelmogelijkheden geven. De cliënt heeft ook een gezin met 3 kleine kinderen. Vanuit zijn familiesysteem heeft de cliënt meegekregen dat onafhankelijkheid en carrière maken belangrijk zijn. De cliënt wil graag in een internationaal bedrijf werken. Er zijn weinig parttime banen op de arbeidsmarkt, die matchen bij de ambities van de cliënt.
Hierbij neem je als loopbaancoach systemisch waar; dit wordt ook wel fenomenologisch waarnemen genoemd. Je neemt waar wat je ziet, zonder te oordelen, analyseren of de waarom-vraag te stellen. Door op deze manier waar te nemen vallen je dingen op, die je naar je cliënt kunt benoemen.
Een voorbeeld: Je neemt waar dat je cliënt niet duidelijk vertelt waar hij goed in is in zijn werk.
Systemisch werken vraagt van de loopbaancoach een oordeelloze en compassievolle houding vanuit een professionele afstand en betrokkenheid. Deze systemische coachhouding wordt ook wel coachen vanuit het Lege Midden genoemd.
Je bent dan respectvol in verbinding met je eigen systemische bagage en met die van de cliënt. Vanuit het Lege Midden ben je je bewust dat de ouders, grootouders, overgrootouders, … van de cliënt achter hem staan, en in hem resoneren. En je bent je bewust van jouw ouders, grootouders, overgrootouders, … die achter jou staan, en in jou resoneren.
In de video Coachen vanuit het Lege Midden geef ik je instructies hoe je deze systemische coach houding in jezelf kunt opzoeken.
Systemische vragen verbreden het zichtveld van de cliënt naar een bredere systemische context en leiden de cliënt naar de punten in zijn systemen die cruciaal zijn voor zijn loopbaanvraag.
Systemische vragen maken de verborgen patronen en dynamieken in systemen waar de cliënt onderdeel van uitmaakt, zichtbaar en hanteerbaar in relatie tot de loopbaanvraag.
Zo kun je in loopbaancoaching bijvoorbeeld vragen stellen als: Wat doe je? Wat is het effect van wat je doet op anderen? Wat denk je? Wat vind je echt leuk?
De systemisch loopbaancoach stelt vragen als: Waar ben je loyaal aan? Wat mag er niet zijn? Wat moet je doen om erbij te horen? Wat is de prijs om te veranderen?
De taal die je gebruikt in je loopbaangesprekken kan gericht zijn op de bovenstroom van de loopbaanvraag (bv. Wat heb je gedaan?) of op de systemische onderstroom (bv. Waar was je loyaal aan toen je dat deed?). Yvonne Stams en Peter Dalmeijer ontdekten 5 veel voorkomende werkwoorden in systemisch coachen: uitreiken, aannemen, dragen, leunen en buigen. Systemische werkwoorden helpen bij het creëren van beweging.
Een opstelling is een visuele weergave van de loopbaanvraag en de systemische elementen die hierop van invloed zijn. In een opstelling kunnen mensen worden weergegeven, zoals vader, moeder, broers en zussen, en ook elementen als visie, gezondheid, duurzame inzetbaarheid, en de nieuwe organisatieontwikkeling.
Het werken met opstellingen is in het systemisch werken een belangrijke hulpbron bij het doorleven en ervaren, en geeft diepgaande en vaak confronterende inzichten in systemische patronen die de loopbaanvraag beïnvloeden.
Binnen loopbaancoaching kun je gebruik maken van diverse soorten opstellingen, zoals tafelopstellingen met lego-poppetjes, structuuropstellingen, opstellingen met vloerankers, online opstellingen. Deze kun je toepassen op verschillende loopbaanthema’s.
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor systemisch coachen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over systemisch coachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor Loopbaancoachen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over loopbaancoachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Systemisch loopbaancoachen gaat er vanuit dat onze keuzes in (levens)loopbaan in sterke mate worden beïnvloed door de systemen…
Is het jouw loopbaandroom om Loopbaancoach te worden en wil je weten: Hoe word je Loopbaancoach? Ben je…
Op basis van onze ervaring met loopbaanbegeleiding vind je hieronder een vijftal aandachtspunten om actief richting te geven…
Ben je enthousiast om professioneel coach te worden, en wil je weten hoe je dit aanpakt? Dit blog…
Praat mee